Zullen we in 2022 stoppen met beleidsbabbel?
Beste lezer,
Afgelopen week zat ik letterlijk in een huisje op de hei om te schrijven. Dat deed ik samen met Marije van den Berg. Je kent haar misschien van haar boek ‘Stop. Stopstrategie voor organisaties’. Nu schrijft ze een boek over ‘de beleidsbubbel’ en waarom we die ‘liefdevol’ moeten laten leeglopen. Ze gaf hierover ook een prachtige lezing tijdens de conferentie Gebruiker Centraal, die kun je nu ook terugkijken.
De beleidsbubbel wordt voor een (groot) deel ook gecreëerd door taal. We pompen een eindeloze stroom van beleidsnota’s, visies en verkenningen door alle overheidsorganisaties. En bij heel veel daarvan vraag ik me af: wat staat hier nou? Wat gaat er nu echt veranderen en wat is daarvan de betekenis voor inwoners en ondernemers? Als dat niet direct duidelijk is, dan noem ik het voortaan ‘beleidsbabbel’.
Vaak zeggen ambtenaren dan: maar die stukken zijn ook niet bedoeld voor inwoners. Dat is maar de vraag, want als het goed is doet de overheid haar werk voor burgers. En het is bijvoorbeeld ook voor de gemeenteraad fijn als de stukken een beetje te lezen zijn. Bovendien worden heel veel van die stukken actief bij inwoners onder de aandacht gebracht via een persbericht of artikel in de lokale krant.
In mijn eigen lokale huis-aan-huis-krant, De Delft op Zondag, stond bijvoorbeeld een artikel over het project ‘Ruimte voor de binnenstad’. Daarin lees ik dat de gemeente een ‘brede kwaliteitsimpuls’ wil doen voor de ‘openbare ruimte’, omdat ‘schaarste’ tot keuzes dwingt. Mijn gemeente wil werken aan de ‘leefbaarheid, luchtkwaliteit, gezondheid en bereikbaarheid’ van de binnenstad. Er komt een ‘parkeertransitie’ met als doel het ‘reduceren’ van geparkeerde auto’s en dit te ‘faciliteren’ op andere plaatsen, zodat de vrijgekomen ruimte kan worden ‘ingezet voor andere doeleinden’. Die doeleinden blijken dan onder andere te zijn ‘klimaatadaptatieve maatregelen’ en ‘ruimte voor verblijven’.
Zo kan ik nog wel even doorgaan, terwijl ik nog maar twee alinea’s heb gelezen. En ja, je kunt je afvragen waarom de journalist in kwestie deze beleidsbabbel klakkeloos overneemt. Maar ook waarom de gemeente zulke abstracte woorden gebruikt voor hele concrete voornemens (die ook echt wel in het plan voor de binnenstad staan)? Is het een blinde vlek, onvermogen of ongemak om het beestje bij de naam te noemen?
En het kan echt anders. Kijk maar eens naar dit onderzoek van de Algemene Rekenkamer naar het beleid om weidevogels te behouden. Het nieuwsbericht laat niets te raden over: “Acht keer zoveel geld, maar de helft minder grutto’s.” Het staat er gewoon. Knappe journalist die daar nog van maakt (om met de woorden van de minister te spreken in haar reactie): “Ondanks de toename van het beschikbare budget voor het ANLb en een toename van het areaal beheerd gebied laten de cijfers zien dat de dalende trend van het aantal grutto’s nog niet is gestabiliseerd.”
Voor mij wordt 2022 het jaar van ‘Stop met de beleidsbabbel!’. Doe je mee? Ik vind het leuk als je me inspirerende voorbeelden en de allerbeste tips stuurt, die ik weer kan delen! En deel vooral ook de successen en succesjes die je zelf in je organisatie hiermee behaalt (en hoe dat jou lukt).
Hartelijke groeten,
Renata